Marcel Woudsma van Meatlovers.nl heeft voor Dutch Oven fans een blog geschreven over het ontstaan en gebruik van de Dutch Oven. Van zelfgemaakt brood tot gestoofd vlees, de Dutch oven is een stukje kookgerei dat bij iedere fanatieke thuiskok wel op het verlanglijstje staat. Leuk dat wij deze blog van Marcel op onze website mogen delen.
DUTCH OVEN
Van zelfgemaakt brood tot gestoofd vlees, de Dutch oven is een stukje kookgerei dat bij iedere fanatieke thuiskok wel op het verlanglijstje staat. Het is meestal gemaakt van geëmailleerd gietijzer of keramiek en is bestand tegen hoge temperaturen.
Als je een thuiskok bent die zijn kookkunsten naar een hoger niveau wil tillen, dan is een klassieke Dutch oven misschien wel een hele goede investering.
In deze blog geef ik antwoord op de vraag “Wat is een Dutch oven en waar wordt het voor gebruikt?” Blijf lezen om meer te weten te komen over de vele voordelen en toepassingen van deze gietijzeren pan.
SOORTEN DUTCH OVEN
Er zijn veel verschillende soorten pannen die onder de algemene vlag van de naam ‘Dutch oven’ vallen.
Ze variëren in grootte en vorm en zijn over de hele wereld te vinden, waar variaties zijn gemaakt in het originele ontwerp omdat ze zich aanpassen aan verschillende keukens, toepassingen en omstandigheden.
OUTDOOR DUTCH OVENS
De meeste moderne Dutch ovens zijn gemaakt om te worden gebruikt op de barbecue of boven een kampvuur. Ze zijn gemaakt van dik gietijzer, hebben drie stevige poten om boven kolen te rusten, een zware deksel met een rand om de kolen vast te houden, en een draagbeugel.
INDOOR DUTCH OVENS
Dutch ovens zijn ook nog steeds binnenshuis te vinden. Deze zijn gemaakt om te worden gebruikt in moderne ovens en op moderne fornuizen.
Ze zijn gemaakt van gietijzer en kunnen ingebrand zijn (zorgt voor een antiaanbaklaag) of een emaillelaag hebben. Ze hebben platte bodems die op een elektrisch- of gasfornuis kunnen worden geplaatst.
Of je nu je Dutch oven gebruikt voor een heerlijke stoofschotel, het bakken van een kruimelige appeltaart, of om een soepje te bereiden, de mogelijkheden van een Dutch oven zijn eindeloos.
WAAROM EEN DUTCH OVEN KOPEN?
Er zijn verschillende redenen om een Dutch oven aan je keukenarsenaal toe te voegen. Het grootste voordeel van een Dutch oven vind ik dat hij zowel op de barbecue, in de oven als op een fornuis gebruikt kan worden. Het strak sluitende deksel zorgt voor een constante, convectieve stroom van vocht en lucht in een afgesloten omgeving, die onmogelijk te repliceren zou zijn met een onbedekte schaal in een standaard oven.
Het vermogen om een constante warmte vast te houden bij hoge en lage temperaturen maakt een Dutch oven ideaal voor zowel het dichtschroeien van vlees, maar ook om gerechten langzaam en zacht te laten koken.
HET AANSCHAFFEN VAN EEN DUTCH OVEN
Een van de kenmerkende eigenschappen van een Dutch oven is het gewicht. Dat zou een belangrijke overweging moeten zijn bij het aanschaffen van een Dutch oven, vooral als je moeite hebt om zware voorwerpen op te tillen of veel moet buigen of tillen om de gietijzeren pan in en uit de barbecue of oven te krijgen. Het zwaarste model Dutch oven met deksel weegt al gauw meer dan 10 kilo.
Mijn advies is om de verschillende modellen in een winkel te bekijken zodat je het gewicht kunt voelen, en hoe gemakkelijk het is om het deksel en de handgrepen vast te pakken en te manoeuvreren, vooral als je ovenwanten draagt.
Je wilt zoveel mogelijk oppervlakte hebben in je pan, dus overweeg een bredere, kortere pan in plaats van een grotere, smallere versie. Hogere pannen zullen minder makkelijk in je oven of koelkast passen, en zelfs als het je lukt, moet je mogelijk al je rekken of planken eruit halen of opnieuw rangschikken.
Wat betreft de vorm zijn naar mijn idee de ovale Dutch ovens net zo effectief als de ronde, zolang je ze maar voldoende tijd neemt om de pan goed voor te verwarmen. Houd er rekening mee dat ovalen pannen je mogelijk wel wat kunnen beperken wanneer je de pan op het fornuis gebruikt i.v.m. aangrenzende branders. Wat de grootte betreft, denk ik dat een model van 6 quarts (5.6 liter) een geweldige starter is waar je jaren plezier van zult hebben.
Prijs is natuurlijk ook een belangrijk onderdeel tijdens de aanschaf van een Dutch oven. Ik denk dat iedereen wel de prachtige pannen van het merk Le Creuset kent, maar deze zijn niet goedkoop (een mooie grote pan kost al gauw € 200,-). Toch moet je bij het aanschaffen van een Dutch oven in je achterhoofd houden dat gietijzeren pannen tientallen jaren meegaan, en dat maakt de investering misschien gemakkelijker.
DE GESCHIEDENIS
Waar komt een Nederlandse oven vandaan? Dit is een veel voorkomende vraag, maar niet per se een gemakkelijk antwoord. Er zijn namelijk verschillende antwoorden in omloop.
Hoewel het gemakkelijk te definiëren is wat een moderne ‘Dutch oven’ is, kan de geschiedenis ervan wat moeilijker op te sporen zijn, aangezien de gietijzeren pan niet echt Nederlands is.
Na verschillende bronnen te hebben bekeken, denk ik dat de geschiedenis van de Dutch oven het beste kan worden samengevat in drie verschillende momenten in de tijd. Deze momenten zijn allemaal belangrijke stappen in het creëren van de Dutch oven zoals die tegenwoordig te vinden is.
NEDERLANDSE GESCHIEDENIS
Een ‘Dutch oven’ wordt in Nederland een braadpan of koekenpan genoemd. Het moderne Nederlandse ontwerp dat momenteel wordt gebruikt, is getransformeerd naar een geëmailleerde stalen pan, die voornamelijk wordt gebruikt voor het braden van vlees.
Het is een lichtere en goedkopere stalen pan voor wat nu wordt beschouwd als een ‘Dutch oven’ en is geschikt voor koken op gas en inductie, waardoor het ideaal is voor gebruik in de keuken.
ENGELSE GESCHIEDENIS
De Nederlanders begonnen in de 17e eeuw in eerste instantie met het produceren van hun gietijzeren kookvaten en creëerden een scala aan potten, pannen en stoofschotels. Deze waren in eerste instantie van messing gegoten. Tijdens het productieproces gebruikte ze zand om de mallen te maken en dit leverde een pot van hoge kwaliteit op met een glad oppervlak, vergeleken met de Engelsen uit die tijd die leem en klei gebruikten.
Geïnteresseerd in hun effectieve technieken bezocht de Engelsman Abraham Darby Nederland om dit gietproces te observeren. Hij keerde terug naar Engeland en verfijnde het proces om het goedkopere metaal van gietijzer te gebruiken in een poging om een goedkoper product te maken. Darby patenteerde uiteindelijk in 1707 een gietprocedure en noemde het de “Dutch oven”, waarmee hij uitlegde waar de Nederlandse naam vandaan kwam voor deze braadpan.
AMERIKAANSE GESCHIEDENIS
De Amerikanen brachten deze Engelse potten vervolgens naar hun nieuwe kolonie en bleven tijdens de koloniale tijd veranderingen aanbrengen in de Dutch oven in Engelse stijl. Paul Revere, een beroemde Patriot, wordt gecrediteerd met het toevoegen van poten aan de potten en het ontwerpen van het platte deksel met een richel voor het vasthouden van kolen.
Kolonisten gebruikten dit kookgerei vanwege zijn veelzijdigheid en duurzaamheid. De beroemde Lewis en Clark droegen Dutch ovens met zich mee tijdens hun expedities door het Amerikaanse Westen en het was een van de weinige items die ze mee naar huis namen bij de voltooiing van hun expeditie.
De Dutch oven was een kostbaar bezit, gebruikt door pioniers, mijnwerkers en boeren. In 1896 bouwde Joseph Lodge een ijzergieterij in Tennessee, waar de Lodge Company nog steeds hun beroemde gietijzeren Dutch ovens produceert.
HET GEBRUIK VAN EEN DUTCH OVEN
Een van mijn favoriete manieren om in een Dutch oven te koken is het bereiden van heerlijke stoofschotels. De constante uitwisseling van vocht en smaken zorgt ervoor dat je ongelooflijk zacht en smakelijk vlees kunt krijgen, of het nu gaat om stoofvlees, short ribben of kip.
Soepen, chilis en stoofschotels zijn natuurlijk vanzelfsprekend. Maar je kunt de Dutch oven ook gebruiken om een heerlijk vers brood te bakken. Ik kan het brood uit de Dutch oven ook niet genoeg aanbevelen, omdat je een uitstekende korst krijgt, dankzij de hitte van het gietijzer en de stoom die erin zit.
Wees ook niet bang om je Dutch oven te gebruiken voor het koken van pasta, het maken van bouillon of zelfs het frituren van lekkere bitterballen. De hoge zijkanten verminderen het spatten van water of olie en het vasthouden van de warmte betekent ook dat het gemakkelijker is om de temperatuur van je olie te regelen.
Houd bij het frituren in een Dutch oven wel de temperatuur goed in de gaten en gebruik bij voorkeur een thermometer. Wacht tot alle vlammen gedoofd zijn en frituur alleen op gloeiende kolen.
VERSCHILLENDE MATEN
Als het gaat om het vinden van de juiste Dutch ovenmaat, bedenk dan voor hoeveel mensen je gewoonlijk kookt en wat je kookt. Dutch ovens zijn er in verschillende maten, variërend van slechts 1/4 quarts (1.3 liter) tot zo’n 18 quarts (17 liter). Houd er rekening mee dat ze zwaar zijn en als je ze vult ze nog zwaarder worden, waardoor het moeilijker wordt om de dutch oven in en uit de barbecue of oven te halen. Bij het kiezen van de juiste maat adviseer is de volgende verhoudingen:
3 quarts (2.8 liter) = 2 tot 3 personen
6 quarts (5.6 liter) = 4 tot 8 personen
9 quarts (8.5 liter) = 8 tot 14 personen
12 quarts (11.3 liter) = 14 tot 20 personen
18 quarts (17 liter) = meer dan 20 personen
De 6 quarts en 9 quarts Dutch ovens zijn de meest gebruikelijke maten en zijn perfect voor het bereiden van lekkere gerechten voor vrienden en familie.